Binnen gemeenten is er steeds meer aandacht voor werkgeluk. Dat is natuurlijk een goede zaak. Maar dat betekent niet dat we conflicten moeten wegpoetsen. Wat geruzie hoort soms ook bij het leven. Als het niet mag botsen, wordt er niet optimaal bijgedragen.
Vrijdag 20 maart is de Internationale dag van het Geluk. Op die dag wordt het gelukkigste land ter wereld bekendgemaakt. Vanzelfsprekend wil iedereen gelukkig zijn. In de liefde, in het leven en op het werk. Ook binnen gemeenten staat geluk – terecht – hoog op de agenda. Gelukkige medewerkers zijn productiever, betrokkener en minder vaak ziek. Er zijn beroepsopleidingen om werkgeluk te bevorderen, zoals de opleiding tot werkgeluk-deskundige aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven. Ook spotten we regelmatig een Chief Happiness Officer. Dat is prachtig, maar vergeten we niet dat meningsverschillen en conflicten ook bij het leven horen?
In voor- en tegenspoed
Het geheim van een goede relatie is vooral dat je samen ruzies kunt oplossen. Je moet samen tegenslag – die vroeg of laat om de hoek komt – overleven. Op het werk is dat niet anders: ruimte voor conflict is een voorwaarde om je vrij en gelukkig te voelen op je werk. Als werk alleen maar gelukkig zou moeten maken, dan ligt de lat welzeker te hoog.
Goede ruzie
Als de focus ligt op geluk, lijkt het net of er geen ellende of ruzie mag zijn. Alsof er op een goede werkvloer alleen maar stralend lachende werknemers rondlopen. Maar juist als conflicten erbij mogen horen, kom je met zijn allen verder. Iemand die de vrijheid voelt om wensen, kritiek of angsten uit te spreken, óókal weet hij niet zeker of een ander er hetzelfde over denkt, stelt vaak iets aan de orde waar eerder nog niet over was nagedacht. Dat kan botsen: tegengeluiden, weerstand, of inzoomen op technische details wordt vaak niet met gejuich ontvangen. Het gesprek kan moeizaam worden, of juist fel. Dat is misschien niet leuk, maar wel van belang om op één lijn te komen.
Frustraties
De sleutel tot een goede samenwerking is de ruimte voelen om je uit te spreken, ook als dit botst met de ideeën en belangen van collega’s. Wat daar voor nodig is, is niet zozeer geluk, maar veel eerder vertrouwen. Dat zien we terug in de manier waarop Patrick Lencioni kijkt naar effectief teamwerk. Hij onderscheidt grofweg 5 ingrediënten die belangrijk zijn voor samenwerking. Ontbreken die, dan vormen ze een frustratie voor de effectiviteit.
Bang voor boos
De basis van een team wordt gevormd door vertrouwen. Als je anderen vertrouwt, durf je je eerder kwetsbaar op te stellen en in te brengen wat voor jou belangrijk is. Je laat je niet weerhouden door gedachten als “er wordt toch niet naar me geluisterd”, “ze zullen me dit niet in dank afnemen”, of “het besluit is toch al genomen”. De levendige discussies die mogelijk ontstaan, schrikken je niet af.
Constructieve conflicten
In een omgeving waar dit soort gesprekken worden gestimuleerd, worden betere beslissingen genomen. Er zijn verschillende meningen gehoord, er is naar de risico’s gekeken, er is nagedacht over wie er geïnformeerd moet worden, de details zijn besproken. Er ligt nu een béter besluit.
Ook als dat niet dat van je eigen voorkeur is: als er naar je is geluisterd en er is een duidelijke afweging gemaakt, kun je je makkelijker achter de gekozen weg scharen dan als er geen ruimte voor jouw mening zou zijn geweest.
Dat stáát
Door het in te brengen als je het ergens niet mee eens bent, door conflicten niet uit de weg te gaan en te accepteren dat er weerstand mag zijn, maak je de kans groter dat er met elkaar tot betere beslissingen gekomen wordt. Wat het vraagt is de moed te tonen om jezelf te laten zien. Wat het oplevert is dat je weet wat je aan elkaar hebt en dat er geen onuitgesproken zaken zijn die onderhuids doorsudderen en een eroderende werking hebben op genomen besluiten. Wat eenmaal is afgesproken, stáát. Zo zorgen goede ruzies uiteindelijk voor meer geluk.