Voor het besturen van onze maatschappij, bedrijven en organisaties eisen we perfectie en maakbaarheid. In zijn boek Denken als Einstein pleit auteur Christiaan Schreurs voor een herwaardering van het technische en natuurwetenschappelijke wereldbeeld waarin onzekerheid en falen gewoon mogen bestaan en juist de basis zijn voor vooruitgang.
Nieuwsgierig blijven
Denken als Einstein vereist vragen stellen, nieuwsgierig blijven, volharden, experimenteren en in alle bescheidenheid openstaan voor fouten. Daarmee is dit boek een strijdlustige oproep tegen het maakbaarheidsdenken in het bedrijfsleven en in de samenleving. Er is niets mis met het streven naar perfectie, maar het wordt volgens Schreurs tijd dat bestuurders en managers accepteren dat onzekerheid en falen onlosmakelijk verbonden zijn met het leven.
In Denken als Einstein pleit auteur Christiaan Schreurs voor de manier van denken van de technicus en de wetenschapper. Deze manier is volgens hem namelijk helemaal niet zo dogmatisch als mensen denken, want onzekerheid en twijfel mogen daarin bestaan. Daar kunnen bestuurders en managers, die verslaafd zijn aan de perfecte managementmethode, nog wel wat van leren.
Christiaan Schreurs is ingenieur, en hij is er trots op. Als een missionaris predikt hij het belang van wetenschap en techniek. Hij wijst vooral op de positieve rol van onzekerheid, in zijn ogen de bron van vooruitgang. Hij vindt dat we daar veel meer oog voor zouden moeten hebben.
Accepteer onzekerheid
Omdat in de techniek en de wetenschap alles zeker lijkt, worden in management en bestuur maar al te graag managementmethoden geadopteerd die hun wortels vinden in techniek en wetenschap. Maar bij die wortels hoort ook de acceptatie en de omgang met onzekerheid, waarschuwt Schreurs. In zijn ogen kunnen bestuurders en managers hier nog wel wat van leren.
In zijn boek Denken als Einstein benadrukt Schreurs de onderbelichte kenmerken van het wetenschappelijk en technisch denken: onderzoeken, fouten maken, twijfelen en onzekerheid accepteren. Doordat bestuurders liever maakbaarheid verwachten en perfectie nastreven, gaat er meer mis dan nodig is.
Losers bij multinationals
Kritisch is Schreurs op de talloze managementmethodes die in het bedrijfsleven blindelings worden gevolgd. Je bent een loser als je het niet minstens even goed doet als de multinational in de best practice, en je wordt vanzelf zo’n winnaar als je de zeven stappen of de vijf cirkels maar blindelings volgt. Het klakkeloos volgen van modellen, concepten en hypes is de verkeerde weg, vindt Schreurs.
Er is niets mis mee om te streven naar het bouwen van een geoliede machine, of een klantvriendelijke organisatie, maar het lukt niet als je geen ruimte laat voor imperfectie. Politici, managers en bestuurders moeten hun streven naar perfectie loslaten, en openstaan voor de complexiteit van de werkelijkheid en de onzekerheid die dit met zich meebrengt.
Echte problemen zien
Managers zouden een begin kunnen maken door uit hun ivoren torens te komen en op de werkvloer deel te nemen aan de alledaagse bedrijfsprocessen. In de woorden van Schreurs: ‘Ze zien dan de echte problemen, en helpen die oplossen, in plaats van dat ze zelf nieuwe problemen veroorzaken door de invoering van hun perfecte managementinstrumenten.’
Het boek Denken als Einstein is een uitgave van Haystack en is daar ook te bestellen.
