In een eerder artikel over de coronacrisis schreef ik dat het Chinese woord voor crisis bestaat uit twee tekens: één voor kans en één voor bedreiging. Later zag ik deze vergelijking op veel plekken opduiken. Vooral omdat het waar is: elke crisis is een kans om nieuwe dingen uit te proberen, simpelweg omdat de omstandigheden je daartoe dwingen.
Behouden en aanpassen
Als medewerkers en klanten afstand moeten houden, klanten huiverig zijn je te bezoeken of medewerkers verplicht thuiswerken, dan moet je als ondernemer schakelen. Als de vraag naar stands op beurzen opeens wegvalt, welke alternatieve markten zijn er dan voor je, gegeven je medewerkers, spullen, kennis en netwerk?
Wat wil jij behouden na anderhalf jaar corona? Denk daarbij aan wat je wilt aanpassen aan je producten en diensten, je omgang met klanten en leveranciers. Hoe wil je zaken blijven doen? En denk ook aan je eigen organisatie: hoe staat het met je voorraadbeheer? Hoe en waar werken medewerkers? Hoe stuur je ze aan? Welke aspecten van je bedrijf wil of moet je blijvend veranderen?
Corona heeft bestaande ontwikkelingen versneld, met name op het terrein van digitalisering. Denk aan online bestellen, dienstverlening op afstand, online vergaderen, medewerkers die thuiswerken en beeldbellen met leveranciers. Niets hiervan was nieuw, maar voor veel bedrijven was het dat wel. Nu is het tijd om noodoplossingen om te zetten in structurele oplossingen.
Beleid nodig
Wat kunnen klanten in de toekomst via internet bestellen? Blijf je aan huis bezorgen? En onder welke voorwaarden? Ga je dat zelf doen of besteed je het uit?
Dat al het kantoorpersoneel thuis werkte was een noodoplossing. Nu is beleid nodig. Hoe behoud je het beste van de combinatie online en offline? Wie mag op welke dagen thuiswerken? Wat betekent dat voor vergaderschema’s? Hoe stuur je thuiswerkend personeel aan? Wat zijn de gevolgen voor het aantal vierkante meters kantoor? En voor de schoonmaak daarvan? En voor de kantine, als minder mensen op de zaak zijn?
Echte ondernemers
Eerder schreef ik dat een crisis een moment van de waarheid is waarop het kaf van het koren wordt gescheiden. Een crisis test wie een echte ondernemer is. De opdracht was lastig voor ondernemers in de cultuur, luchtvaart of kledingbranche. En veel gemakkelijker voor wie een tuincentrum of doe-het-zelf winkel had.
Maar toch: we moesten allemaal opeens iets anders doen. Wat heb je geleerd over je kracht als ondernemer? Hoeveel tijd kostte de omschakeling? Wat ging soepel en wat moeilijk? Welke medewerkers gingen moeiteloos mee? Van wie kwamen de beste suggesties? Deze vragen gaan over de flexibiliteit en wendbaarheid van je organisatie.
Volgende test
Als dit kan, kan er ook meer. Een volgende coronagolf? Een nieuwe kwaadaardige variant? Of een volgend virus? En wat als dat een hardnekkig computervirus blijkt? Als opnieuw een schip het Suez-kanaal blokkeert? Of een andere transportroute uitvalt, over zee, land of door de lucht?
Hoe flexibel is jouw bedrijfsvoering? Met welke soort verstoringen kun je gemakkelijk omgaan en welke hebben een grotere invloed? Hoe vergroot je de aanpasbaarheid van je bedrijf? Hoe maak je daarbij optimaal gebruik van de creativiteit van je medewerkers? Hopelijk ben je voor de coronatest geslaagd. Zorg nu dat je ook de volgende test aankunt.
Dit artikel is geschreven door Eelko Huizingh, Vinci-directeur en Universitair hoofddocent aan de faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.
