Sinds kort mag ik mezelf voorzitter noemen van de Werkgroep Digitalisering van GemeentenNL. Ons doel? Een concept ontwikkelen rondom digitalisering waarmee we impact kunnen maken op de samenleving. Vier gemeenten, drie bedrijven en de Universiteit van Wageningen hebben zich onderhand aangesloten.
Een interessante uitdaging. Zeker gezien de samenstelling van de groep. We hebben experts op het gebied van de fysieke leefomgeving aan boord, maar ook data-scientists en mensen die bij gemeenten in het sociale domein werken. Hoe smeed je uit die verschillende specialismen en belangen (commercieel belang, onderzoeksbelang, maatschappelijk belang) een case waarmee iedereen iets kan?
De werkgroep is een miniatuur van de opgave waarmee veel gemeentelijke organisaties worstelen. Bij digitalisering en data-innovatie draait alles om verbinding. De techniek is er; daar zit geen beperking. De grootste beperking zit ‘m in de mens. Hoe ga je écht met elkaar samenwerken? En hoe geef je elkaar de ruimte zodat elke partij z’n belang kan dienen?
Rode stropdassen-discussies
Klinkt abstract en geitenwollen-sokkerig. Feit is dat digitalisering maar al te vaak vastloopt in rode stropdassen-discussies en wedstrijdjes ‘ver plassen’. Mensen die pal voor het belang van hún afdeling gaan staan, die vinden dat zij in the lead moeten zijn. Goed ideeën worden doodgeslagen omdat er vanuit elk perspectief wel een ‘ja, maar…’ te vinden is. Geen budget, geen draagvlak of het gaat gewoon toch niet werken…’
Digitalisering vereist juist een andere manier van denken en werken. Het zijn initiatieven die vragen om de sloop van organisatorische tussenschotjes en plafonds. Het gaat om een open mindset. Om verbinding tussen domein-, data- en ICT-kennis; tussen nieuwe collega’s en ervaren medewerkers. Om ruimte geven en vanuit oplossingen te denken. Dit maakt digitalisering in mijn ogen tot één groot cultuurveranderingstraject.
Het kan dus wel
Het helpt als je mensen treft, die graag willen. Zo hadden we als werkgroep drie uur om tot een gezamenlijk vertrekpunt te komen. In een werksessie kwamen we tot een thema waarmee we allemaal iets hadden: energietransitie. Hieruit haalden we een vraagstuk dat inspireerde: hoe krijgen we mensen met een kleine portemonnee mee in de energietransitie? Een doelgroep die juist in woningen woont waar nog veel energiewinst is te boeken.
Hiermee hebben we een thema dat het fysieke én het sociale domein raakt. En waarbij digitalisering en data-science geen doel is, maar een behulpzaam middel. Bijvoorbeeld door open data te gebruiken om in kaart te brengen in welke wijken en straten deze problematiek speelt. Maar ook hoe je met sensortechnologie kunt onderzoeken hoe energie weglekt in verschillende type woningen. Maar dat is voor later…
De start is er. En dat is ook de kern van mijn verhaal: het kan dus wel. De komende maanden werken we ons concept uit. Uiteraard houd ik jullie op de hoogte.