Het boek De Staatsbank geeft een onthutsende inkijk in bestuur en toezicht bij ABN Amro in de afgelopen 10 jaar. Als ego’s voorrang krijgen boven het belang van klanten of de nationale economie dan is het oppassen geblazen. Alweer? Ja, alweer.
Inhoud
In chronologisch opzicht is De Staatsbank van Ivo Bökkerink en Pieter Couwenbergh het vervolg op het meesterwerk De Prooi van Jeroen Smit. Waar De Prooi de nadruk legt op de dramatische gevolgen van het beleid van topman Rijkman Groenink pakt De Staatsbank de draad op vanaf het moment dat ABN Amro verslagen op de rug ligt en het infuus van de nationale overheid nodig heeft.
Oud-minister Gerrit Zalm krijgt de taak om de boel weer op te bouwen en tegelijk politiek Den Haag en de financiële autoriteiten gunstig te stemmen. Dat lukt hem. Zalm is een man die niet per se op de voorgrond wil stralen, maar wel met een enorme kennis van zaken de bank naar rustig vaarwater leidt. En dan begint het gekonkel in de bestuurskamer en bij de raad van commissarissen. Een waar koningsdrama ontspint zich waarbij tientallen slachtoffers vallen. En opvallend, waarbij zowel slachtoffers als daders telkens steun zoeken in Den Haag of bij toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiele Markten.
Het gevolg is dat de bank er vandaag niet echt veel beter voorstaat dan in de periode Rijkman Groenink. De ‘echte’ gedegen bankiers zijn vertrokken, de bank loopt op ICT-gebied hopeloos achter en de kosten zijn aanzienlijk hoger dan die van andere banken. Wordt het ooit nog wat? Misschien wel, want de bank heeft ondertussen de keuze gemaakt om helemaal te gaan voor duurzaam.
Oordeel
De Staatsbank is een van die boeken die je ademloos uitleest. Gaat het werkelijk zo toe aan de top? Kunnen mensen ten koste van alles elkaar zo kinderachtig tegenwerken om eigen ambities te realiseren en eigen straatjes schoon te vegen? De auteurs tonen aan dat het zo werkt. Daarmee is het boek van grote waarde. Niet alleen als je geïnteresseerd bent in het functioneren van financiële instellingen zoals ABN Amro maar sowieso om te weten wat er in de boardroom van grote organisaties gebeurt.
Wat je eraan hebt
Het boek De Staatsbank levert je twee belangrijke inzichten op:
- ga niet op elkaars stoel zitten als bestuur en toezichthouder: dat gaat altijd fout en zo ook dit keer weer bij een grote organisatie;
- vertrouwen levert meer op dan wantrouwen: door uit te gaan van de goede bedoelingen van de ander kom je verder dan dat je de bedoelingen vanaf het begin betwijfelt en daarom te strak wil controleren of sturen.
