“In crisistijd is snel handelen en snel beslissen een vereiste. Uiteraard kun je verkeerde beslissingen nemen als je snel handelt, maar een actie is nog altijd beter dan helemaal geen actie. Want dan krijg je in ieder geval feedback zodat je wat leert en een andere actie kunt uitzetten. Zo kom je snel verder.” Dat zegt Femke Hogema als ik haar interview over Ondernemen in Crisistijd. En over snelheid gesproken. Femke schreef haar nieuwe boek in 3 weken tijd. Hoe overleven we de crisis?
Belangen zijn hoog
“Het is snel gegaan,” vertelt Femke. “Ik denk dat het schrijven van dit boek ook snel moest, want anders ben je te laat. Er was ook al veel werk gedaan, ik had de kennis al. En ik geloof voor alles, dus ook voor een boek: goed is goed genoeg. Het hoeft niet 100% perfect te zijn. Ik had volledige focus op het schrijven van dit boek. In die 3 weken heb ik dus geen anderen dingen gedaan. Daarbij ben ik gegaan voor de meest praktische bijdrage voor deze periode.”
Mindset, cashflow en strategie
Het boek Ondernemen in Crisistijd biedt een duidelijk concept voor ondernemers die de crisis willen of moeten gebruiken om zaken te veranderen. “Het begint met de mindset van de ondernemer, dat is de rode draad. Strategie en cashflow zijn de harde kant van je onderneming, maar je mindset is de basis of de start van verandering.”
Als praktisch persoon is Femke niet van de uitgebreide wetenschappelijke beschouwingen. “Ik vertel je de dingen die werken. Daarbij vertrouw ik op ervaring uit de praktijk, als het maar werkt.” Dat praktische maakt het ook dat het boek veel actiegerichte tips bevat. Bijvoorbeeld over innovatie: “Als je stopt met innoveren dan ben je weg, in een crisistijd gaat alles in een stroomversnelling. Daarom moet innoveren juist nu.”
Stilzitten of doorpakken
Sommige bedrijven kunnen het zich permitteren om tijdens deze crisis niets te doen. Dat kan omdat zij in de goede branche zitten zoals bijvoorbeeld de supermarkten. Dat is niet goed genoeg vindt Femke. Je laat dan kansen liggen “Want je kunt het moment ook als springplank gebruiken naar nog meer of nog beter. Ik beschrijf in mijn boek een bedrijf dat medische testen ontwikkelt en nu zeer succesvol doorpakt.”
Kenmerk van geslaagde ondernemers is dat zij iets kunnen verkopen, vaak zelfs zonder dat het product al bestaat. Is communicatie of promotie dan niet een van de belangrijkste dingen die je nu moet oppakken? Femke: “Dat klopt en dat zit deels natuurlijk al in de mindset van de ondernemer. Die kan iets verkopen en weet dat hij het later altijd nog kan maken. Dus ja, blijf communiceren, blijf vernieuwen en blijf doorgaan.”
Winst is een mening
Enigszins geschrokken lees ik dat winst ook maar een boekhoudkundige mening is. Oh ja? Ik ben bang dat mijn accountants en de belastingdienst daar anders over denken. Hoe zit dat? Femke: “Het punt dat ik wil maken is dat omzet en kosten niet over echt geld gaan, het zijn definities. Als je een factuur stuurt moet je nog maar zien dat je geld binnenkomt. Fiscale winst zegt helemaal niets over hoeveel geld er daadwerkelijk op de bank staat. En je hebt echt geld nodig om je bedrijf te kunnen runnen.”
“Andersom geldt ook dat als je veel cash hebt dat dit nog niet wil zeggen dat je bedrijf gezond is. Misschien staan er nog allerlei verplichtingen tegenover van leveranciers of belastingen die je moet betalen. Ik manage daarom mijn eigen geld met de profit-first methode.”
Actie, geen geluk
De drie-eenheid mindset, cashflow en strategie suggereert dat je als ondernemer zelf in de hand hebt hoe goed je het doet. Dat is een prettige gedachte. Alhoewel… volgens Prof Daniel Kahneman speelt de factor geluk of toeval ook een grote rol bij succesvolle organisaties. Dat willen we volgens hem vaak niet toegeven of we zien het domweg niet.
De vraag is hoe de factor geluk zich verhoudt zich tot de insteek van dit boek. Speelt dat dan geen enkele rol bij bedrijven die de crisis overleven? Femke: “Niet alles is maakbaar. Ons geluk begint er al mee dat we in een rijk land geboren zijn en een opleiding kunnen volgen. Maar het heeft tegelijkertijd geen zin om te geloven in geluk of toeval. Veel meer zin heeft het on te geloven in je eigen invloed. Je moet zelf in actie komen. Dus daarom geloof ik liever in invloed dan in toeval of geluk.”
“De onderscheidende factor van ondernemers die het redden tijdens de crisis is hun mindset, er is geen andere factor die het daarvan kan winnen. Dat je keuzes maakt, innoveert, aan de slag gaat. De ervaring als ondernemer is belangrijk, maar uiteindelijk niet onderscheidend. Ook de branche waar je inzit maakt niet uit, het gaat om jouw houding.”
Het boek Ondernemen in Crisistijd is verschenen bij Van Duuren Media en is te koop bij de (online) boekhandel. Femke Hogema is trainer, auteur en spreker bij Profit First Professionals BV.